پس از آغاز به کار نزدیک به یک دهه پیش، شرکتهای شبکه حملونقل نظیر اوبر و لیفت بهسرعت دامنه فعالیتهای خود را در شهرهای سراسر جهان گسترش دادند و با مختلکردن اتحادیههای تاکسیرانی، تضعیف حقوق کار و کاهش میزان استفاده از حملونقل عمومی، ساختارهای پیشین را دگرگون ساختند. در حالی که «اوبریزهشدنِ سرمایهداری» نخست در ایالات متحده آمریکا، بهعنوان هسته فناورانه نظام جهانی، شکل گرفت، شرکتهای مشابه در دیگر نقاط جهان نیز ظهور یافتهاند و کارگران از نیویورک تا جاکارتا در حال سازماندهی برای مقابله با پیامدهای اجتماعی زیانبار این پلتفرمها هستند.
در این نشست از «کارگاه سرمایهداری»، برانوین فری به بررسی برخی از راهبردهای سازمانیابی کارگران در بخش گسترده ناوگان حملونقل غیررسمی اندونزی میپردازد؛ بخشی که در آن ناامنی شغلی از دیرباز ریشهدار بوده و شاید کمتر از زمینههای غربی حالتی استثنایی دارد. فری نشان میدهد که چگونه رانندگان موتورسیکلتهای مسافرکش (اُجک) در شهر باندونگ بهطور جمعی به رژیم کار پلتفرمیِ شرکت بزرگ حملونقل آنلاین Go-Jek واکنش نشان میدهند. با وجود خصومت و رقابت شدید میان اُجک پنگکالان (رانندگان سنتیِ بخش غیررسمی) و اتحادیه مردمیِ رانندگان مبتنی بر اپلیکیشن (HDBR)، هر دو گروه از استراتژیهای مشابهی برای تثبیت حق بر کار و به چالش کشیدن Go-Jek بهره میگیرند.
بدینترتیب، غیررسمی بودن در اندونزی در زمینه کار پلتفرمی، اشکال خاصی از امنیت اجتماعی را فراهم میآورد که در عین تفاوت با الگوهای سازماندهی در اروپا و آمریکای شمالی ــ همچون تغییر سیاستگذاری یا تعاونیهای پلتفرمی ــ میتواند مکمل آنها باشد. با بررسی شیوههای سازماندهی در میان رانندگان اُجکِ مبتنی بر اپلیکیشن و رانندگان سنتی، این نشست درک ما از سرمایهداری را از طریق تأمل در نحوه تولید، تجربه و به چالش کشیدهشدن وضعیتِ ناامنِ کار تعمیق میبخشد:
طبقه دات کام 