
جلد ۱۶، شماره ۱ (۲۰۲۵): اقتصاد گیگ و زنان کارگر در خاورمیانه (شماره ویژه)
سردبیر مهمان استلا مورگانا،دسترسی رایگان و آنلاین به مقالات
تأثیر اقتصاد گیگ بر زنان کارگر در خاورمیانه چیست؟ آیا دیجیتالیشدن بهعنوان محرکی برای افزایش مشارکت زنان در نیروی کار منطقه عمل میکند، یا برعکس، باعث ناامنی مالی بیشتر و افزایش ناپیدایی آنها در بازار کار میشود؟ زنان کارگر در اقتصاد گیگ چگونه زندگی دیجیتال خود را بازآفرینی کرده و به چالشهای نانوشته، نظام پدرسالارانه و محدودیتهای دسترسی به بازار کار پاسخ میدهند؟
این شماره ویژه که شامل مقالاتی با مطالعات موردی از مصر، عراق، عمان و امارات متحده عربی است، به پرسشهای فوق میپردازد و مستقیماً با مباحث دانشگاهی پیرامون اقتصادهای گیگ در سطح جهانی ارتباط برقرار میکند. با ارائه نگاهی منطقهای و محلی، این مجموعه به فهمی چندوجهی از کار گیگ در زمینهها، رویهها و تجربههای گوناگون کمک میکند. این مجموعه به بررسی پیوند میان زندگی روزمره و فناوری دیجیتال پرداخته و نقش پلتفرمها را در شکلدهی به مشارکت زنان در نیروی کار و توانمندسازی آنان، همچنین مسئلههای مرتبط با بیثباتی و حاشیهنشینی زنان مورد تحلیل قرار میدهد
این شماره ویژه با گردآوری مجموعهای از پژوهشهای بدیع و پیشگام درباره موضوعی کمتر مطالعهشده در بافت خاص خاورمیانه، دامنه تحلیل اقتصاد گیگ را از یک چارچوب صرفاً اقتصادی فراتر برده و با بهرهگیری از دیدگاهها و روشهای میانرشتهای در جامعهشناسی، اقتصاد سیاسی و انسانشناسی دیجیتال، به این حوزه میپردازد. این مجموعه نشان میدهد که کار گیگ آنلاین یک مقوله یکپارچه و تغییرناپذیر نیست، بلکه پلتفرمها در برخی موارد نهتنها موجب افزایش اشتغال غیررسمی نشدهاند، بلکه به ابزاری برای رسمیسازی مشاغل تبدیل شدهاند. برای نمونه، در مورد اپلیکیشنهای تاکسیرانی و خدمات آشپزی خانگی/ارسال غذا، این پلتفرمها سبب افزایش تنظیمگری شدهاند، چراکه پیش از این، مشاغل مرتبط عمدتاً در فضای غیررسمی قرار داشتند
زنان کارگر در اقتصاد گیگ، نقشهای خود را از طریق کار از خانه و درهمآمیزی مرزهای میان عرصههای عمومی و خصوصی بازتعریف میکنند. آنها برای تأمین نیازهای خود در شرایطی که فرآیندهای غیررسمیسازی کار از دیرباز بر توسعه روابط کارگری حاکم بوده، خود را با شرایط نولیبرالی انعطافپذیری سازگار میسازند