فاشیسم؛ غولی متولد شده از چراغ جادوی سرمایه‌داری

مقاله پیش‌رو به قلم بن نورتن و با استناد به داده‌های آماری دقیقی است که تلاش می‌کند با تکیه بر مطالعه موردی استعمار بریتانیا در هند، نشان دهد سرمایه‌داری جهانی چگونه مانند یک مَکِش قدرتمند عمل کرده و تمام ابزارهای موجود را در خدمت اهداف خود به کار می‌گیرد. اگر سرمایه‌داری تولید ارزش اضافی و افزودن بر سود خود در چرخه تولید جهانی را هدف غایی خود بداند، در این میان مهم‌ترین و اولین مصداق امپراتوری سرمایه‌داری در سطح جهانی، یعنی بریتانیا، بدون شک بی‌رحم‌ترین آن نیز خواهد بود. استعمار بریتانیا به عنوان یک عامل خارجی وارد هندوستان شده و بنا بر آمارهای مورد اشاره در یادداشت، تنها در طول ۴۰ سال ۱۶۵ میلیون نفر را کشت. البته در کنار آمار فاجعه‌بار مورد اشاره، باید به این نکته نیز توجه کرد که قطعا مرکز آماری در آن زمان برای ثبت کشته‌های مستقیم و غیرمستقیم هندی‌ها وجود نداشته و این تنها یک آمار تقریبی و حداقلی است. نسل‌کشی تنها به کشته شدن افراد یک کشور در کوتاه مدت مربوط نیست و قحطی، خارج شدن هند از مدار توسعه، نابودی زیست‌بوم آن کشور، بیماری‌های فراگیر و… نیز از دیگر تبعات نسل‌کشی سرمایه‌سالار جهانی است. با استناد به سخن اصلی این یادداشت، اگر یکی از وجوه کلیدی و اصلی فاشیسم را نسل‌کشی بدانیم، نتیجه این خواهد شد که بن‌مایه‌ی فاشیسم، همان نسل‌کشی، خود زائیده‌ی استعمار است و تبارش به نسل نخستین استعمارگران جهان برمی‌گردد. اگر به همین طریق تبارشناسانه رد نسل‌کشی را به عقب ببریم، درمی‌یابیم که استعمار هم با هدف انباشت اولیه سرمایه و با هدف افزایش ارزش اضافی صورت گرفته و تمامیت این رخداد شوم نیز در بستر سرمایه‌داری جهانی است که می‌تواند محقق شود؛ چراکه سرمایه‌داری ذاتا خودگستر است و باید از مرزهای یک کشور فراتر رود؛ نتیجتا بریتانیا پا را از حدود جغرافیایی خود فراتر گذاشته و به دنبال نیروی کار ارزان و بازار تامین و فروش مناسب، سر از سرزمین غنی و پرنعمتی مثل هندوستان درمی‌آورد. در تحلیل نهایی و بنا به آنچه گفته شود، این یادداشت به خوبی و مستند، نشان می‌دهد آنچه که فاجعه فاشیسم در جنگ جهانی دوم خوانده شده، تنها فرزند خلفی است از سرمایه‌داری جهانی و تلاش مدافعان سرمایه‌داری در کتمان این واقعیت، فاشیسم را غول عجیب و غریبی تعریف می‌کنند که با صورت وحشی خود سر از چراغ جادو درآورده؛ غافل از اینکه این چراغ، از دل سرمایه‌داری جهانی است که پرنور شده و سایه‌ی شومش بر سر فاشیسم همواره وجود دارد. مطالعه موردی استعمار بریتانیا در هند، این مقاله را در راستای بیان تحلیل نهایی خود کمک کرده است. لینک مقاله